In mijn praktijk spreek ik regelmatig mensen die geconfronteerd worden met de dood. Een woord wat we liever niet zien of horen, helaas. Dood is in onze maatschappij eng, beangstigend en negatief. Veel mensen vinden de dood eng, of zijn bang voor mensen met ernstige ziektes. De dood brengt echter ook vaak inzichten en geschenken al kun je je dat misschien niet voorstellen!
De dood geeft inzichten in je leven. Bij een naderende dood gaat de stervende vaak hun leven overdenken en zien zij situaties die zij achteraf anders hadden willen aanpakken. Stervende mensen hadden bijvoorbeeld willen kiezen voor familie in plaats van voor werk.
Zij hadden willen kiezen voor liefde in plaats van voor geld. Ze hadden de kostbare tijd die ze hadden anders willen besteden, meer voor zichzelf willen kiezen…
Zo brengt de dood inzicht en wijsheid. En liefde: in ziekte en in dood worden vaak mensen verenigd. Mensen komen samen delen hun gezamenlijke pijn. Zelfs de meest gesloten mensen tonen hun verdriet ten aanzien van de stervende of degene die is heen gegaan. Daarom is de dood ook reinigend en helend..
En soms zelfs is de dood inspirerend!
Dit is wel heel vreemd om te zeggen, want hoe kan het sterven van een dierbare inspirerend zijn? Nou ik heb dat zelf mogen meemaken, in het sterven van mijn moeder. De manier waarop zij met haar sterven en pijn om ging. Het feit dat zij op haar sterfbed nog aandacht en liefde toonde voor de mensen om haar heen. Dat vind ik inspirerend, moedig en krachtig.
Ook kunnen mensen anderen inspireren door hun dood. Zoals slachtoffers van zinloos geweld een hele beweging hebben veroorzaakt van mensen die opstaan tegen geweld. En zo heeft onder meer Anne Frank en vele oorlogsslachtoffers met haar, ons laten inzien dat we dà t – zo’n verschrikkelijke oorlog – nooit meer willen.
Ik gebruik de dood vaak om mijn eigen keuzes in het leven te toetsen. Om mijn eigen neiging tot het maken van druktes, het initiëren van activiteiten te toetsen: Ben ik hiermee wie ik werkelijk ben? Handel ik nu vanuit mijn ware zelf? Krijg ik hier spijt van?
Dit deed ik al eerder echter sedert de dood van mijn moeder vaker dan me soms lief is. Als ik terugkijk op mijn leven heb ik bijvoorbeeld regelmatig mijn werk voor geplaatst, op mijn familie.
Op woensdagen waren mijn – toen nog kleine kinderen- bij mijn ouders en aten we daar. Het gebeurde vrijwel altijd dat ik pas rond zeven uur, half acht, aanschoof. Iedereen had al gegeten en ik had het samenzijn dan gemist. Ik at mijn opgewarmde prakkie dan ‘alleen’ op. Mijn moeder vond het heel jammer dat ik er dan niet bij aanwezig was. En vroeg me nadrukkelijk toch op tijd te komen. Iets wat ik maar zelden deed.
Ik had altijd wel een ‘belangrijk excuus’. Bijvoorbeeld: ‘Ik kon geen nee zeggen tegen een spoedcliënt, het was echt belangrijk, iemand was echt in de war, ik moest helpen want…’
Altijd waren anderen belangrijker. Ik heb daarvan moeten leren prioriteiten te stellen. Soms een harde les want die verloren momenten met mijn familie en met mijn moeder krijg ik niet meer terug. Des te belangrijker om mijn koers nu wel vast te houden. Want hoe verleidelijk is het niet, te presteren, mensen blij te maken en daarbij je gezin te weinig aandacht te geven… Ik ben me ervan bewust dat keuzes enorm moeilijk zijn. Juist als je iets doet waar ook je hart ligt…
Mensen die geconfronteerd worden met de plotselinge dood van een geliefde merken -net als ik- vaak dat hun leven even wordt stilgezet. Alles is stopgezet en in het midden van die immense stilte zien wij ineens welke dingen wel en niet belangrijk zijn. Ik stel mijzelf dus regelmatig al deze vragen; Is dit wie ik werkelijk ben en wil zijn?
Hoe moet mijn leven eruit zien? Wat is werkelijk belangrijk? Door wie wil ik gemist worden? Hoe zou ik hiermee omgaan als ik nog maar kort zou leven? Voor wat of wie zou ik tijd maken?
Het klinkt wat zwaar echter mij helpt het mijn prioriteiten te bepalen en de juiste keuzes te maken. Mijn ziel wordt op die manier namelijk betrokken in het proces en die weet hoe belangrijk het is het leven vòòr de dood te leven!
Het geschenk van de dood is het leven vòòr de dood…
Comments